جلسه دهم) آموزش عکاسی در 10 جلسه (راهنمای کامل فلاش های اکسترنال)
راهنمای کامل فلاش های اکسترنال (Hot Shoe Flashes) –
در قسمت نهم آموزش عکاسی به معرفی فلاش های اکسترنال پرداختیم و با هم مباحثی چون کنترل فلاش TTL، جبران نوردهی فلاش، براکت گذاری نوردهی فلاش، قفل نوردهی فلاش، فلاش دستی را مورد بررسی قرار دادیم. در این قسمت نیز مطالب بیشتری از دنیای فلاش های اکسترنال را برای شما بازگو می کنیم.
زوم فلاش- Flash Head Zoom
ابتدا بهتر است توضیح دهیم که زوم فلاش چیست؟ زوم فلاش، مقدار پخش شدن اشعه های نور است و با منطقه دید یک لنز در یک فاصله کانونی مشخص ارتباط دارد. در حالت TTL زوم فلاش به صورت خودکار طوری تغییر می کند که تا حد ممکن زوم لنز را پوشش دهد؛ پس فلاش منطقه دید (FOV) لنز را تا حد ممکن پوشش می دهد.
در این حالت فاصله ای که نور آن را روشن می کند تغییر می کند. ضمناً تغییر زوم فلاش، شدت نور را نیز تغییر می دهد.
کنترل کردن و تغییر دادن میزان انتشار نور همواره از نیازهای عکاسان بوده است و در واقع همین نیاز در نهایت منجر به افزودن گزینه زوم در فلاش ها شد.
در هنگام استفاده کردن از گزینه زوم با دو گزینه Zoom out و Zoom in روبه رو می شوید که Zoom out نور را در منطقه ی وسیع تری پخش می کند، پس شدت کمتری دارد و Zoom in فوتون های نور را بیشتر به هم نزدیک می کند پس شدت نور افزایش و وسعت پخش نور کاهش پیدا می کند.
تنظیمات رایج زوم به این صورت است: ۱۴mm، ۲۴mm، ۲۸mm، ۳۵mm، ۵۰mm، ۷۰mm، ۸۵mm، ۱۰۵mm و ۲۰۰mm .
اگر فلاش دوربین را نزدیک به سوژه مورد نظرتان قرار دهید و مقدار زوم را زیاد کنید، میتوانید عکسی بگیرید که در آن بخشی از سوژه روشن و درخشان است. همچنین اگر زوم فلاش را محدودتر کنید این امکان را دارید که مسافت بیشتری را توسط فلاش روشن کنید. در واقع کنترل تمرکز و درخشش نور از ویژگی های زوم فلاش می باشد که با استفاده از آن میتوانید عکس های خارق العاده ای بگیرید.
همگام سازی سرعت بالا- High-Speed Sync/Focal Plane Flash
هنگامی که شما به سرعت شاتری فراتر از سرعت همگام سازی فلاش نیاز دارید، گزینه همگام سازی سرعت بالا به کمک شما می آید. سرعت همگام سازی فلاش معمولا ۱/۲۵۰ ثانیه است. تنظیم کردن فلاش در این حالت به شما امکان می دهد از هر سرعت شاتر مطلوبتان استفاده کنید (حتی ۱/۸۰۰۰ ثانیه). این حالت وقتی شما به عنوان یک عکاس به یک فلاش پوشش دهنده در حالت تقدم دیافراگم نیاز دارید کارآمد است.
خب حالا برایتان توضیح میدهیم که در حالت همگام سازی سرعت بالا چه اتفاقی رخ می دهد؟ در این حالت فلاش شما در طول نوردهی به جای یک بار شلیک نور، با فرکانس بالا به تولید پالس های نوری می پردازد. این پالس های فرکانس بالا، پوشش نور در هنگام باز بودن شاتر را تضمین می کنند.برای اینکه این قابلیت را داشته باشید باید هزینه هدر رفتن انرژی را بپذیرید. پس فلاش باید نزدیک تر و حتی گاهی بسیار نزدیک به سوژه قرار بگیرد.
با این قابلیت می توانید حرکت ها را در نور روز ثابت کنید و اگر فلاش به اندازه کافی نزدیک باشد، سایه ها را نیز از بین ببرید. فراموش نکنید هر چه سرعت شاتر زیاد تر شود، فلاش باید نزدیک تر قرار بگیرد. برای ثابت نگه داشتن فاصله، EV را افزایش دهید و یا زوم فلاش را زیاد کنید.
عکس بالا با سرعت ۱/۸۰۰ sec در f/4 گرفته شده است. عکاس این عکس ابتدا صبر کرده است تا محیط به حالت مناسبی برسد و سپس از فلاش برای جدا کردن برگ از محیط بدون درخشان شدن جزئیات برف استفاده کرده است. در این عکس عکاس از پایین ترین ایزوی ممکن استفاده نموده تا به فلاش، نیروی زیادی برای غلبه بر نور محیط تحمیل نکند.
همگام سازی پرده دوم- Second-Curtain Sync
اگر می خواهید دنباله ای از نور را در لبه ها با فلاش و سرعت کم شاتر ایجاد کنید، همگام سازی پرده دوم برایتان کاربرد دارد. همانطور که می دانید به صورت پیش فرض فلاش وقتی شاتر شروع به باز شدن می کند شلیک می شود. در همگام سازی پرده دوم، فلاش تا وقتی که شاتر شروع به بسته شدن نکند شلیک نمی شود و این یعنی که نور محیط فرصت دارد نقش خودش را بازی کند و درست قبل از پایان نوردهی فلاش شلیک می شود. با این کار این حس به وجود می آید که دنباله ی نور سوژه را تعقیب می کند.
فلاش استروبوسکوپیک یا چرخش نما - Stroboscopic Flash
حتماً شما هم برایتان این سوال پیش آمده که عکسهایی مانند عکس بالا که حرکات متوالی سوژه را نشان می دهند چجوری برداشته شده اند؟ جواب سوالتان، فلاش استروبوسکوپیک یا چرخش نماStroboscopic Flash)) است. عکاسان کمی هستند که از این قابلیت استفاده کنند در حالیکه این حالت می تواندجلوه های بسیار جالبی ایجاد کند. در این حالت فلاش در یک قدرت و فرکانس مشخص در طول نوردهی شلیک می شود. فرکانس در واحد هرتز (Hz) به وسیله تنظیمات قدرت مشخص می شود. قدرت بیشتر مساوی است با فرکانس کمتر.
برای اینکه بتوانید از این تکنیک به صورت ایده آل استفاده کنید به سرعت شاتر حداقل ۲ ثانیه و یک اتاق کاملا تاریک نیاز دارید . به خاطر سرعت پایین شاتر به یک سه پایه هم نیاز دارید. وقتی نوردهی آغاز شود فلاش با فرکانسی مشخص، مرتبا شلیک می شود.
فرمول کار فلاش به این صورت است:
تعداد فلاش ها ÷ فرکانس شلیک = سرعت شاتر
با استفاده از این حالت می توانید در یک فریم حرکت سوژه در طول زمان را نشان دهید.
فلاش بی سیم - Wireless Remote Flash
یکی از خطراتی که وسایل و تجهیزات عکاسی را تهدید می کند، خطر لغزیدن و افتادن به خاطر وجود سیم و کابل های اتصال فلاش به دوربین است و استفاده از فلاش های بی سیم علاوه بر مزیت هایی که در عکاسی دارد، تجهیزاتتان را از این خطر نیز حفظ می کند.
بی سیم بودن از ویژگی های بسیاری از فلاش های Hot Shoe این است که می توانند بدون نیاز به کابل های اتصال فلاش به دوربین، می توانید فلاش را در هرجایی که میخواهید نصب کنید و به شما انعطاف زیادی در عکاسی می دهد.
فلاش ها و دوربین های امروز و مدرن به روش ها و کارکردهای پیشرفته تری کار می کنند در واقع همه ی کنترل ها به وسیله یک دوربین انجام می شود. این واحد کنترلی در دوربین های Canon، Master و در دوربین های Nikon، Commander نام دارد. اکنون فقط فلاش های رده بالا این قابلیت را دارند. فلاش های دیگر فقط به صورت معمولی کار می کنند (Slave).
دستگاه های Slave می توانند از راه های مختلفی شلیک شوند: نوری، مادون قرمز یا سیگنال های رادیویی. برخی دستگاه های پیشرفته از جمله فلاش های بزرگ استودیویی از همه ی این سه، به علاوه ی روش چهارمی به نام tethered پشتیبانی می کنند.
برای کنترل دیگر فلاشها، یکی از آنها باید بتواند در حالت Master یا Commander قرار بگیرد و بقیه باید با سیگنالی که از این فلاش تولید می شود سازگار باشند. بقیه فلاش ها باید در حالت Slave قرار بگیرند. بسته به مارک، فلاش ها در حالت های مختلفی کنترل می شوند. مثلا فلاشVivitar 285HV می تواند به صورت نوری یا با سیگنال رادیویی شلیک شود.
سیستم های کنترل بی سیم فلاش چه در شرکت CANON و چه در NIKON می توانند تعداد زیادی فلاش را کنترل کند. معمولا در حالت TTL می توانند تا ۳ گروه و هر گروه شامل ۴ فلاش را کنترل کنند. این تعداد در حالت دستی می تواند بیشتر شود.
آقای Joe McNally به خاطر استفاده از نورپردازی پیچیده و حتی تعداد دیوانه واری از فلاش های کوچک برای خلق جلوه های جذاب مشهور است. او توانسته است از ۵۰ فلاش برای روشن کردن یک هواپیما و گروهی بزرگ استفاده کند.
فلاش های بی سیم بدلیل اینکه محدودیتی در مکان قرارگیری ندارند و می توانند متناسب با خواست عکاس در هرجایی قرار بگیرند و نوردهی کنند، زمینه را برای گرفتن عکسهای خلاقانه و جذاب آماده می کنند. محدودیت فلاش های بی سیم را نوع ارتباطشان تعیین می کند.
اگر قرار است فلاش های نوری یا مادون قرمز را در فضای باز استفاده کنید، باید این نکته را در نظر داشته باشید که فلاش های نوری یا مادون قرمز باید روی خط نور باشند تا سیگنال از واحد Master به آنها برسد چون در این حالت دیواری وجود ندارد تا با بازتاب سیگنال باعث رسیدن آن به فلاش شود.
به غیر نوع ارتباط که بعنوان یک عامل محدود کننده ی فلاش های بی سیم از آن نام بردیم، فاصله، یکی دیگر از عوامل محدود کننده ی این نوع از فلاش ها می باشد چرا که سیگنال پس از طی ۱۸ متر بسیار ضعیف خواهد شد. از سوی دیگر، فرستنده های رادیویی مثلPocketWizardنیازی به هم خط بودن فرستنده و گیرنده ندارند و می توانند در فاصله های زیاد نیز نصب شوند (مثلا سمت مخالف یک زمین فوتبال). در عوض قیمت این دستگاه ها بیشتر خواهد بود.
راه های اقتصادی تری برای هر دو نوع سیستم رادیویی یا نوری وجود دارد. به طور مثال قیمت یکVivitar 285HV و یک گیرنده Slave نوری Wien حدود ۱۱۰ دلار خواهد بود. یک Canon 430EX II یا Nikon SB-600 اضافی نیز ۲۷۰ دلار دیگر خرج بر می دارد.
جایگزین های ارزانتر برایPocketWizardمی توانندRadioPopper JX یا جایگزین واقعا ارزانتر Cactus V2 باشند. به سراغ دستگاه های ارزانتر رفتن معمولا اطمینان و کیفیت را کاهش می دهد اماRadioPopper-CyberSyncدر رقابت با دیگر کنترل کننده های رادیویی ارزان، بازخورد های تحسین برانگیزی ایجاد کرده است.
نسبت ها Ratios-
مبحث نسبتها با کنترل بی سیم و جبران نوردهی فلاش( که پیشتر توضیح داده ایم) با استفاده از دو یا تعداد بیشتری فلاش مرتبط می باشد. در عکسهایی که برای گرفتن آن از چند فلاش استفاده می شود، خروجی نهایی می تواند بین ۲، ۳ و یا تعداد بیشتری گروه فلاش تقسیم شود. این امر وقتی که عکاس می خواهد مقداری نور را چه به طور یکسان یا غیر یکسان پخش کند، کاربردیست.
در حالتی که دو گروه A : B را داریم، توزیع به شکل زیر است (با پله های ۱/۳ در بین هر دو نسبت): ۸:۱, ۴:۱, ۲:۱, ۱:۱, ۱:۲, ۱:۴, ۱:۸
به طور مثال اگر نسبت ۱:۱ داشته باشیم بدین معناست که خروجی فلاش گروه A و B برابر است. مانند تصویر بالا
اگر نسبت ۴:۱ داشته باشیم یعنی گروه B ¼ قدرت کمتری از گروه A دریافت می کند. این نسبت ها بر اساس مقدار جبران نوردهی که عکاس به مجموعه اعلام می کند هستند.
پس اگر ضریب +۱ به مجموعه ای از دو گروه فلاش با نسبت ۱:۲ اعمال شد، گروه A با ۱۰۰% از آن +۱ و گروه B با ۵۰% از آن +۱ ساطع خواهند شد.
استفاده از نسبت ها راهی سریع و عالی برای تقسیم نور بین چند فلاش است. عکاس می تواند نور محیط را -۱ و فلاش ها را +۱ قرار دهد و از آن پس نور را به طور دلخواه بین فلاش ها تقسیم کند.
امیدواریم توانسته باشیم تا حدود زیادی شما را با دنیای فلاش های اکسترنال و کارایی های آنها آشنا کرده باشیم. در آخر لازم به ذکر است که همه فلاش این کارایی های ذکر شده را ندارد.
سخن آخر:
فراموش نکنید که تنها رمز آسان شدن عکاسی و کار کردن با تجهیزات جانبی همچون فلاش ها، ادوات نور سنجی و .... فقط و فقط تمرین زیاد است. با تمرین زیاد همه میتوانند عکاس خوبی شوند و عکسهای مطلوبی بگیرند و فقط کافیست دنیای اطرافمان را درست ببینیم.
لینک جلسه قبلی (جلسه نهم) فلاشهای اکسترنال را بشناسیم