جلسه سوم) آموزش عکاسی در 10 جلسه (تعاریف و اصطلاحات قسمت دوم)
سرعت شاتر
شاتر را می توانید مثل پلک تان فرض کنید؛ شاتر سریع تر برابر با پلک زدن تند تر! هرچه چشمتان را بیشتر باز بگذارید نور بیشتری وارد آن می شود و هرچه کوتاه تر پلک بزنید، نور کمتری وارد خواهد شد. وقتی در دوربین تان با حالت تقدم سرعت شاتر عکاسی می کنید (حالت S در دوربین ها نیکون و حالت TV در دوربین های کنون) شما سرعت شاتر را کنترل خواهید کرد و بقیه تنظیمات را دوربین بر اساس سرعت شاتری که شما انتخاب کرده اید انجام می دهد. سرعت شاتر تنها مشخص می کند که چه مدت شاتر دوربین باز باشد تا اجازه دهد نور داخل شود.
وقت نکته برداری درباره سرعت شاتر است:
شاتر در سرعت پایین
عکاسی در شب و محیط های با نور اندک مثل کافی شاپ ها و کلوپ ها را دوست داشتنی است اما نور اندک این محیط ها باعث می شود سرعت شاتر دوربین کم شود. بدون یک دیافراگم باز/ضریب F کوچک، سرعت شاتر شما احتمالا بسیار کم می شود و در نتیجه سوژه های متحرک محو ثبت می شوند. به خاطر بیاورید که با استفاده از یک دیافراگم باز، حفره ی پشت لنز اجازه ی عبور نور بیشتری را می دهد. پس در این صورت می توانید سرعت شاتر را افزایش دهید.
همواره در عکاسی از محیط های تاریک و بدون فلاش، میتوان بزرگترین دیافراگم را انتخاب می کرد. لنزهای ارزان قیمت اکثراً دیافراگمی باز تر از f/3.5 را در اختیارتان قرار نمی دهند، یعنی حفره ی پشت لنز آنها خیلی باز نمی شود. اگر در چنین شرایط کم نوری، زیاد عکاسی می کنید توصیه می کنم یک لنز 50mm f/1.8 با حدود قیمت 80 دلار تهیه کنید. این لنز یکی از پر استفاده ترین لنز های عکاسان حرفه ای است و به همین دلیل مهم است. بیایید به پشت شیشه دو لنز نگاهی بیندازیم تا تفاوت در اندازه دیافراگم آنها را بهتر درک کنیم:
این یک لنز 50mm f/1.2 است، یعنی دریچه دیافراگم آن بسیار بزرگ است. این دریچه مثل این است که یک پنجره ی بزرگ در یک اتاق داشته باشید، در نتیجه نور بیشتری خواهید داشت.
این یک لنز 18-200mm f/3.5 – f/5.6 است. این لنز از دریچه کوچکتری بهره می برد، مثل اینکه پنجره ای کوچک در یک اتاق داشته باشید، در نتیجه نور کمتری خواهید داشت.
1. انجماد زمان
عموماً از حالت تقدم سرعت شاتر همیشه برای نشان دادن گذشت زمان استفاده می کنیم اما اگر شما میخواهید از این حالت به منظور انجماد زمان استفاده کنید مثلاً ثبت یک بازیکن بسکتبال در میان زمین و هوا، عکسی از یک پرش (نمونه زیر) و یا افشانه ای از آب در هوا، استفاده کنید، باید بیشترین سرعت شاتر ممکن را انتخاب کنید. با این کار زمان را در یک لحظه متوقف می کنید، لحظه ای کمتر از یک چشم به هم زدن. عکس زیر در 3200 / 1 ثانیه گرفته شده است.
2. ثبت گذشت زمان
اگر می خواهید گذشت زمان زیادی را در یک عکس نشان دهید، از یک سرعت شاتر کم استفاده کنید. رد نور ماشین ها، عبور نرم یک رودخانه و حتی افرادی که قاب عکس در حال حرکت اند، همه سوژه های خوبی برای ثبت گذر زمان اند. شاتر برای مدت زمان طولانی باز می ماند و به نور و رنگ ها اجازه می دهد بر روی سنسور نقش ببندند. درست مثل وقتی که یک خودنویس بر روی کاغذ حرکت می کند و از خود نقش به جا می گذارد.
در عکس زیر برای ثبت حرکت خودرو، 2 ثانیه نوردهی انجام گرفته است.
این تصویر از رد ماشین ها با 10 ثانیه نوردهی ایجاد شده است.
تراز سفیدی
نمودار زیر دمای رنگ منبع های نور متفاوت را بر حسب کلوین نمایش می دهد. با این نمودار به راحتی می توانید تراز سفیدی دوربین خود را درک کنید، کافی است تراز سفیدی را با رنگ منبع نوری که دارید با آن عکاسی می کنید تطبیق دهید.
تراز سفیدی به این سوال پاسخ می دهد که «نور اینجا چه رنگی است؟ ». ما در مورد مقدار نوری که در عکس هست حرف زده ایم ولی در مورد رنگ آن هنوز نه. هر منبع نور، رنگ مخصوص خود را دارد – نور اطراف شما رنگ خودش را دارد که در عکستان نیز ثبت می شود. می توانید تراز سفیدی را رنگ شیشه ی عینک آفتابی که بر چشمتان دارید در نظر بگیرید، این عینک رنگ محیط را تغییر می دهد. اگر آنرا بردارید (مانند حالتی که تراز سفیدی ثابت باشد) همه چیز همانطور که هست به چشم می آید.
برای مثال : فضای یک کافی شاپ را به عنوان یک سوژه عکاسی در نظر گرفتیم. دوربین را در حالت تراز سفیدی اتوماتیک (Auto White Balance) قرار دادیم تا خودش در مورد تراز سفیدی تصمیم بگیرد. این نتیجه ایست که به دست آمد: به رنگ پوست توجه کنید.
این اصلاً رنگ یک پوست واقعی نیست. حال اگر این تصویر را در فرمت خام (RAW) بگیریم که به ما اجازه می دهد تراز سفیدی را بعد از گرفته شدن عکس نیز، ویرایش کرده و تغییر دهیم.
حسن تنظیم تراز سفیدی قبل از گرفتن عکس، صرفه جویی در زمانی است که باید صرف ویرایش آن نمود.
بعد از تغییر تراز سفیدی به حالتی که نور نارنجی را منعکس کند (به نور آبی اجازه عبور بیشتری دهد در حالی که از نور نارنجی بکاهد) این عکس به دست آمد:
همانگونه که میبینیم رنگ پوست به رنگ واقعی آن نزدیک تر شد. البته هنوز کمی زرد است ولی به نور طبیعی اتاق نزدیک تر شد. عموما عکاسان تراز سفیدی را بر روی حالت خودکار قرار می دهند و اگر دوربین اشتباه تشخیص داد و نتیجه خوب از آب در نیامد، آنرا خودشان به صورت دستی تنظیم می کنند (مانند کاری که ما در مثال بالا انجام دادیم).
برای مطالعه بیشتر
اگر به اندازه گیری دمای رنگ اهمیتی نمی دهید بخش پیش رو را نادیده بگیرید! این مبحث به ندرت به کار میآید.
دمای رنگ با واحدی به نام کلوین (K) سنجیده می شود. کلوین از 1000 (معادل رنگ قرمز) شروع شده و تا 10000 (معادل رنگ آبی) ادامه دارد. در نمودار قبلی ما به سراغ دمای رنگ منبع های رایج نور رفتیم. به یاد داشته باشید اگر دمای رنگ دوربین تان را با دمای رنگ منبع نور هماهنگ کنید، عکسی طبیعی تر خواهید داشت.
(در واقع دوربین رنگی مخالف آنچه از آن عکاسی می کنید به عکس اضافه می کند تا رنگ) سفید را متعادل کند (تراز سفیدی).
اگر از غروب خورشید عکاسی کنید و تراز سفیدی را بر روی 2500 کلوین قرار دهید، دوربین شما در حقیقت مقداری رنگ آبی به عکس اضافه می کند تا رنگ نارنجی خورشید را به تعادل برساند.
1000 کلوین | نور شمع - خیلی قرمز |
2000 کلوین | طلوع / غروب خورشید |
3000 کلوین | نور های خانگی (حباب های لامپ) |
4000 کلوین | نور های فلورسنت |
5000 کلوین | فلاش های الکترونیکی |
6000 کلوین | نور ملایم روز |
7000 کلوین | آفتاب ظهر |
8000 کلوین | آسمان ابری |
10000 کلوین | آسمان آبی صاف |
اگر میخواهید با موضوع بیشتر آشنا شوید و به صورت دستی کار کنید، در هر محیطی که هستید بر حسب این اعداد، تراز سفیدی را تنظیم کنید. تأکید بر این داریم که اگر مبتدی هستید و در حال آموختن پایه ها و مبانی عکاسی، این بخش اصلاً اهمیتی ندارد.
(این بخش را برای آن یک درصد از افرادی قرار داده ایم که دوست دارند از جزئیات کار مطلع شوند)
عکاسان به ندرت تراز سفیدی را بر حسب اعداد کلوین تنظیم می کنند، در عوض از تراز های پیش فرض که در دوربین وجود دارد استفاده می نمایند؛ یعنی کلیدی در دوربین که معمولا با WB مشخص شده است را فشار می دهم و حالتهای مختلف را امتحان می کنم تا عکس مطلوبی حاصل شود. از تنظیم دستی بر حسب کلوین معمولا وقتی که در شب از شهر عکاسی میکنم استفاده می شود.
آنرا بر روی 2500 کلوین قرار می دهیم تا نور های قرمز را اصلاح کند. با این کار به همه چیز یک لایه از رنگ آبی زیبا افزوده میشود. نمونه ی آنرا در عکس زیر می بینید:
ISO (ایزو)
ایزو را مثل روغن برنزه کردن در نظر بگیرید، هر چه بیشتر استفاده کنید، نور بیشتری نفوذ خواهد کرد. ایزوی کمتر، حساسیت کمتر نسبت به نور - ایزوی بیشتر، حساسیت بیشتر نسبت به نور. مقدار ایزو در محدوده ی 100 تا 32000 می تواند قرار گیرد. اگر سرعت شاتر و دیافراگم را ثابت در نظر بگیرید، ایزو میتواند مقدار بیشتری نور از محیط جمع کند.
وقت نکته برداری درباره ایزو است:
افزودن به مقدار ایزو در مواقعی که به افزایش سرعت شاتر نیاز دارید (محیط های کم نور یا شب) واقعا می تواند مفید باشد. دوربین خود را در حالت تقدم دیافراگم (حالت A در دوربین های نیکون و حالت AV در دوربین های کانن) قرار دهید و در محیط بسته ای مثل یک اتاق کم نور با ایزوی 200 عکاسی کنید.
فرض کنید دوربین سرعت شاتر را بر روی 1 ثانیه که زمان زیادی برای ثبت بدون لرزش عکس است (در حالی که دوربین در دست است) تنظیم کند. اگر شروع به افزایش ایزو کنید می بینید سرعت شاتر نیز شروع به زیاد شدن می کند. این بدین خاطر است که با افزایش ایزو، میزان حساسیت سنسور نسبت به نور نیز افزایش میابد و در زمان کمتری نوردهی مورد نیاز تامین می شود. در این شرایط ایزو را تا جایی افزایش دهید که سرعت شاتر مناسبی مثل 60/ 1 ثانیه حاصل شود تا بتوانید تصویری ثابت ثبت کنید.
توجه کنید اگر به جای حالت تقدم دیافراگم، از حالت دستی (Manual) که تمام تنظیمات به عهده خودتان است استفاده کنید، با افزایش مقدار ایزو سرعت شاتر تغییر نخواهد کرد.
افزایش ایزو در مهمانی ها
می خواهید در یک مهمانی بدون فلاش عکاسی کنید. نوردهی عکس ها خوب است اما افراد به دلیل تحرکشان محو ثبت می شوند. این یعنی سرعت شاتر به اندازه کافی زیاد نیست. می توانید ایزو را زیاد کنید تا سرعت شاتر هم بتواند زیاد شود.
این نکته در محیط های تاریک که نمی خواهید به دلایلی (از جمله از دست نرفتن نور و رنگ طبیعی محیط)از فلاش استفاده کنید نیز مفید است. به این مطلب در جلسه اول آموزش (گام اول) تحت عنوان «فلاش لعنتی را از حالت خودکار خارج کنید! » می پردازیم. اکنون بیایید عکسی از دو ساختمان زیبا را که در شب گرفته شده است مشاهده کنیم.
«ایزوی پایین = حساسیت کمتر نسبت به نور»«ایزوی بالا = حساسیت بیشتر نسبت به نور.» |
روی دیگر ایزوی بالا
ایزوی بالا نویز ایجاد می کند، یعنی عکستان به صورت دانه دانه در می آید. پس همیشه از کمترین ایزوی ممکن استفاده کنید. نویز، عکستان را زمخت و بد می کند. اگر بیش از حد از روغن برنزه کردن (ایزو) استفاده کنید، نور بسیار زیادی جذب می کنید و پوستتان زمخت و خراب می شود (ایجاد نویز).
این یک تصویر بسته تر از فضای بین دو ساختمان است که از عکس بالا جدا شده است:
بیایید مثال دیگری ببینیم:
ترکیب بندی
ترکیب بندی یعنی نحوه قاب بندی و قرار گیری منظره بر روی صفحه عکس. این یکی از مهم ترین عناصر در میان همه ی موارد دیگر است. ترکیب بندی شیوه ی عکاسی شماست که می تواند کسل کننده باشد یا افراد را درجا میخکوب کند. مثلاً هیچ چیز بدتر از عکسی از سفرتان که افراد را در جلوی یک ساختمان بسیار بزرگ، خیلی ریز ثبت کرده باشید نیست.
اکنون که مقدمات دوربین و نحوه ی استفاده از آنرا مرور کردیم، می توانیم به میان سریع ترین راه بهتر کردن عکاسی شما شیرجه بزنیم. در واقع همانگونه که از نام این مقاله مشخص است میخواهیم عکاسی را در ده جلسه (یا 10 گام بلند) به شما آموزش دهیم، اولی گام در قسمت بعدی به شما ارائه خواهد شد.
پایان بخش تعاریف و اصطلاحات
لینک جلسه قبلی (جلسه دوم) بخش اول تعاریف و اصطلاحات عکاسی
لینک جلسه بعدی ( جلسه چهارم) گام اول و گام دوم در عکاسی