دوربین فول فریم یا دوربین APS-C ؟ کدام را انتخاب کنیم ؟

زمانی که برای اولین مرتبه قصد خرید یک دوربین را دارید این اصطلاح را خواهید شنید : فول فریم یا APS-C ؟ همچنین زمانی که تمایل دارید تا دوربین قدیمی خود را ارتقا دهید نیز با این پرسش مواجه خواهید شد . اما تفاوت این مدل ها در چیست و این تفاوت ها چه اهمیتی دارند ؟ در این مقاله پاسخ های مرتبط با این پرسش را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهیم ؟

 

فول فریم و APS-C دو سایز متفاوت برای سنسور دوربین ها هستند

در دوربین های دیجیتال سنسور تشکیل دهنده قلب دوربین و محلی است که اطلاعات نور بر روی آن دریافت شده و آنرا به سیگنال های الکتریکی قابل مشاهده ، قابل تحلیل و قبل ذخیره سازی تبدیل می کند. سنسور های دوربین دارای انواع و اندازه های مختلفی هستند اما دو سایز سنسور فول فریم یا APS-C رایجتر از سایر انواع می باشند.

زمانی که شما قصد تهیه یک دوربین آینه دار یا بدون آینه را دارید ،‌با سایز سنسور “APS-C” یا “full-frame” مواجه می شوید و این دو سایز سنسور دارای ابعادی به صورت زیر می باشند :

Full-frame: 36 x 24mm
APS-C (Canon): 22.3 * 14.8mm

سنسور های فول فریم که به آنها سنسور 35 میلی متری نیز گفته می شود در واقع برگرفته از فیلم های 35 میلیمتری در دوربین های آنالوگ می باشند. این سنسور ها دارای ابعادی به اندازه 36 x 24mm می باشند و به طور معمول در دوربین های حرفه ای فول فریم از این سنسور ها استفاده می شود.

اصطلاح “APS-C” مخفف شده “Advanced Photo System type-C”. بوده و افزوده شدن حرف C در انتهای این واژه بر گرفته از کلمه (“Classic”) می باشد . دوربین های قدیمی با فرمت APS برای نخستین بار در سال 1996  در نتیجه تلاش کمپانی های تولید کننده برای عرضه دوربین های غیر حرفه ای و نیمه حرفه ای به وجود آمدند . با شکل گیری عکاسی دیجیتال شرکت های تولید کننده دوربین سنسور های تصویر برداری با ابعاد متناسب با دوربین های APS را تولید نمودند و از آن در دوربین های سطح مبتدی و نیمه حرفه ای استفاده  کردند .

تاثیر سنسور بر اندازه بدنه دوربین و لنز

زمانی که لنز را از بدنه دوربین جدا می کنید ،‌سنسور دوربین قابل مشاهده خواهد بود و به طور خاص در دوربین های بدون آینه با برداشتن لنز ، سنسور در برابر دیدگان شما قرار می گیرد .

اندازه بدنه دوربین

یکی از اصلی ترین تاثیرات اندازه سنسور ، بر اندازه بدنه دوربین می باشد . به طور خاص در دوربین های آینه دار ، اندازه سنسور بر اندازه آینه داخل بدنه دوربین نیز تاثیر گذار می باشد و با افزایش اندازه ابعاد سنسور و آینه ، متناسبا حجم بدنه دوربین نیز افزایش قابل ملاحظه ای خواهد داشت . به همین دلیل دوربین های سطح حرفه ای که در درون بدنه آنها از یک سنسور فول فریم استفاده شده است ، دارای اندازه بدنه بزرگتری نسبت به دوربین های سطح مبتدی و نیمه حرفه ای هستند. 

سایز لنز

تصویر به دست آمده از یک لنز به شکل مدور است و در یک دوربین فول فریم ، بزرگتر بودن سطح سنسور موجب می شود تا تصویر لنز در قالب یک دایره بزرگتر منعکس می شود. به همین ترتیب در یک دوربین APS-C تصویر به دست آمده از لنز در قالب یک دایره کوچکتر منعکس خواهد شد .

برای هر یک از دوربین های فول فریم یا APS-C از لنز متناسب با سنسور آن باید استفاده نمود . اگر شما برای عکاسی در سطوح حرفه ای و به دست آوردن تصاویری با ابعاد بزرگتر اقدام می کنید یک لنز و دوربین فول فریم مناسب شما خواهد بود. اگر تمایل به استفاده از یک دوربین کوچک و سبک و کم حجم داشته باشید و برای عکاسی در سفر و شرایط پر تحرکت اقدام می کنید ، یک دوربین و لنز APS-C مناسب کار شما می باشند.

 

عملکرد ISO و عکاسی در محیط های کم نور

اندازه ابعاد سنسور تصویر بر تعداد پیکسل های دریافت کننده نور در دوربین تاثیر گذار است  و تعداد این پیکسل ها شرایط عملکرد دوربین در محیط  های کم نور را تعیین می نماید . در یک سنسور فول فریم به دلیل وجود تعداد پیکسل های بیشتر ‌، مقدار بیشتری از نور موجود در محیط دریافت می شود و از این روی ، عکاسی در محیط های کم نور با استفاده از آنها آسانتر خواهد بود . همچنین باید توجه داشته باشیم که در یک سنسور بزرگتر ، هر یک از پیکسل های دریافت کننده نور دارای ابعاد بزرگتری نیز می باشند.

پیکسل های سطح سنسور به عنوان پایگاه های دریافت کننده ، نور  موجود در محیط را جمع آوری نموده و آنرا به اطلاعات تصویر تبدیل می کنند . همچنین اطلاعات به دست آمده از نور ، در پردازش های نور سنجی و اطلاعات سیستم اتوفوکوس دوربین نیز مورد استفاده قرار میگیرند . در شرایط نور همسان ،‌یک سنسور بزرگتر نور بیشتری را جمع آوری می کند و بالاتر بودن مقدار نور جمع آوری شده موجب کاهش حساسیت و تشکیل نویز در سنسور دوربین می بشود. به همین دلیل دوربین های حرفه ای فول فریم به طور معمول در ISO پایین تر از دوربین های APS-C عکاسی می کنند و همچنین دارای عملکرد اتوفوکوس بهتری نیز می باشند.

 

ضریب کراپ چیست ؟

در زمان استفاده از سنسور های APS-C با عاملی به نام ضریب کراپ سر و کار خواهید داشت اما آیا می دانید این عامل چیست ؟

ایا تا به حال به این نکته توجه کرده اید که تصویر به دست آمده با یک سنسور APS-C دارای محدوده کوچکتری می باشد ؟ در واقع کوچکتر بودن سنسور در دوربین های APS-C موجب افزایش فاصله کانونی لنز با ضریب کراپ 1.6x می شود و این عامل موجب افزایش فاصله کانونی در لنز شما خواهد شد. به عنوان مثال یک لنز پرایم با فاصله کانونی ثابت 50 میلیمتر بر روی یک دوربین APS-C تصویری معادل با فاصله کانونی 80mm در یک دوربین فول فریم را به وجود می آورد.  این عامل را ضریب کراپ APS-C نامیده و فاکتور کراپ برابر با 1.6x می باشد .

ضریب کراپ چه اهمیتی دارد ؟

زاویه دید دوربین و لنز به مقدار زیادی به فاصله دوربین از سوژه بستگی دارد و اگر شما قصد داشته باشید تا از فواصل نزدیک ، اندازه نمای بسته تری را به دست بیاورید فول فریم یا APS-C بودن سنسور دوربین شما تعیین کننده مقدار فاصله دوربین تا سوژه خواهد بود. همچنین اگر شما تمایل داشته باشید تا از فواصل کانونی سوپر واید برای ثبت نماهای بسیار باز استفاده کنید ، دوربین های APS-C این امکان را در اختیار شما قرار نمی دهند .

زمانی که از یک دوربین APS-C استفاده می کنید ، گویی یک لنز با فاصله کانونی بلند تر را در اختیار دارید و در این شرایط فاصله کانونی 100mm برابر با 160mm و فاصله کانونی 200mm برابر با یک لنز 320mm عمل خواهد نمود . افزایش طول فاصله کانونی برای عکاسی در فضای باز و زمانی که فاصله زیادی تا سوژه وجود دارد ، یک عامل دلپذیر برای عکاس خواهد بود تا به فواصل دورتری در زمان عکاسی دسترسی پیدا کند.

 

مود ضریب کراپ 1.6x در دوربین های فول فریم

برخی از دوربین های فول فریم امروزی دارای یک مود اعمال کننده ضریب کراپ 1.6x هستند که که این تنظیم حالتی شبیه به دوربین های کراپ APS-C را در زمان عکاسی به وجود می آورد . استفاده از این مود برای به دست آوردن تصاویر بسته در اندازه نمای کلوز آپ و به دست آوردن بزرگنمایی بیشتر بدون نیاز به تعویض لنز ، موثر می باشد.

اما در هر صورت از آنجا که در این مود بخش کوچکتری از سنسور برای دریافت تصویر استفاده می شود ، تصویر به دست آمده نیز دارای رزولوشن پایین تری نسبت به حالت فول فریم خواهد بود . به عنوان مثال تصویر زیر در حالت کراپ با یک دوربین کانن EOS R دارای ابعاد 4176 x 2784 و رزولوشن 11.6 مگا پیکسل می باشد. رزولوشن سنسور این دوربین در حالت فول فریم 30.3-megapixel است .

 

اگر تمایل به انتشار این تصویر  بدون هر گونه ادیت داشته باشید ، احتمالا مشکل زیادی نخواهید داشت اما برای ویرایش و تغییر تنظیمات رنگ و نور در آن ، پایین تر بودن مقدار پیکسل ها ، دردسر های زیادی را در زمان ادیت برای شما به وجود خواهد آورد .

 

آیا از یک لنز APS-C بر روی دوربین فول فریم می توان استفاده نمود ؟

به طور معمول لنز های طراحی شده برای سیستم های APS-C قابل استفاده با مانت دوربین های فول فریم نمی باشند. و اگر به هر عنوان شما بتوانید یک لنز APS-C را بر روی یک دوربین فول فریم قرار دهید ، در اطراف تصویر شما یم هاله دایره ای سیاه رنگ به وجود خواهد آمد. در دوربین های فول فریم و مدرن امروز ، زمانی که یک لنز APS-C را با استفاده از یک مبدل بر روی دوربین قرار می دهید ، دوربین به صورت خودکار در مود ضریب کراپ 1.6x قرار می گیرد تا سیاه شدن اطراف تصویر بر طرف گردد.

مسئله عمق میدان :

احتمالا این جمله را شنیده اید که دوربین های فول فریم عمق میدان کمتر و محدودتری را به وجود می آورند و دلیل به وجود آمدن این حالت آن است که اندازه ابعاد سنسور بر مقدار فاصله دوربین تا سوژه نیز تاثیر می گذارد. ابتدا بیایید عوامل تاثیر گذار بر عمق میدان دید در عکس را بررسی کنیم :‌

1 – فاصله سوژه تا پس زمینه

2 – تنظیمات دیافراگم

3 – فاصله کانونی لنز

4 – فاصله میان دوربین و سوژه

در زمان استفاده از یک دوربین فول فریم ؛ شما در فاصله نزدیکتری تا سوژه قرار می گیرید و در این شرایط اگر بازترین حالت دیافراگم لنز خود نیز استفاده کنید ، عمق میدان بسیار محدودتری را نسبت به دوربین های APS-C به دست خواهید آورد.

 

نتیجه گیری :

مزیت های یک دوربین APS-C

• بدنه کوچکتر و سبکتر
• قیمت ارزانتر
• ضریب کراپ 1.6x برای افزایش فاصله کانونی لنز
• قابلیت استفاده از لنز های فول فریم بر روی یک بدنه کراپ سنسور

معایب دوربین های APS-C

• عدم توانایی استفاده از لنز های واید انگل
• به وجود آمدن نویز آشکار در زمان عکاسی با ایزو بالا

 

مزیت های دوربین فول فریم :

• به دست آوردن یک زاویه دید بازتر نسبت به دوربین های APS-C
• قابلیت استفاده از لنز های واید انگل
• نویز بسیار کمتر در زمان استفاده از ISO بالا

معایب استفاده از دوربین های فول فریم

• قیمت گران تر
• عدم امکان استفاده از لنز های APS-C

تهیه و تنظیم : ایده آل دوربین - نمایندگی تعمیر دوربین و لنز عکاسی در ایران

 

لینک های مفید :‌

آشنایی با بخش تعمیر دوربین کانن

آشنایی با بخش تعمیر دوربین نیکون

آشنایی با بخش تعمیر دوربین سونی